تیلاپیا
tilapia
تیلاپیا متعلق بهگونهی خاصی از ماهیهای آبهای شیرین است و از اعضای خانواده «سیکلیدماهیان» (cichlid) بهشمار میرود. باوجود اینکه گونهی آزاد تیلاپیا، بومی کشورهای آفریقایی است، بااینحال درتمام مناطق دنیا شناخته شده است و درحال حاضر در ۱۳۵ کشور پرورش داده میشود.
تیلاپیا یک ماهی پرورشی بسیار ایدهآل است، زیرا به مراقبت زیاد نیاز ندارد، سریع رشد میکند و رژیمغذایی آن از سبزیجات ارزانقیمت تأمین میشود. همین ویژگیهای تیلاپیا سبب شده است، این محصول غذایی کاملا مقرونبهصرفه باشد، بهطوریکه میتواند بهراحتی با سایر غذاهای دریایی رقابت کند.
ماهی تیلاپیا منبع بسیار خوبی از پروتئین و موادمغذی است. هر ۱۰۰ گرم تیلاپیا، حاوی ۲۶ گرم پروتئین است. این درحالی است که فقط ۱۲۸ کالری دارد.این ماهی همچنین سرشار از ویتامینها و موادمعدنی مانند نیاسین، ویتامین ب۱۲ (B12)، فسفر، سلنیوم و پتاسیم است.
تیلاپیا منبع پروتئینی بدون چربی نیز محسوب میشود، چراکه در هروعدهی مصرفی فقط ۳ گرم چربی دارد که بسیار ناچیز است. اما باوجود موادمغذی زیاد و چربی بسیارکم، چهچیزی سبب نگرانی ما از مصرف ماهی تیلاپیا میشود؟ واقعیت این است که ماهی تیلاپیا حاوی انواع چربیهای زیانآور است.
ماهی بهعنوان یکی از غذاهای سالم در دنیا شناخته شده است. یکی از دلایل اصلی این موضوع این است که ماهیهایی مانند سالمون، ماهی قزلآلا، ماهی تن و ساردین منابع غنی از چربی امگا۳ هستند. درواقع یک ماهی سالمون آزاد دارای ۲۵۰۰ میلیگرم چربی امگا 3 در هر وعدهی ۱۰۰ گرمی است.
امگا۳، چربی مفیدی است که سبب کاهش التهابات و پایینآمدن تریگلیسیرید (چربی خون) میشود. همچنین مصرف این نوع چربی، خطر ابتلا به امراض قلبی را کاهش میدهد.
متأسفانه ماهی تیلاپیا فقط حاوی ۲۴۰ میلیگرم چربی امگا۳ در هر وعدهی مصرفی است و این میزان حدود ده برابر کمتر از میزان موجود در ماهی سالمون است. اما این موضوع بهتنهایی سبب نگرانی نمیشود؛ مشکل اینجاست که امگا۶ موجود در تیلاپیا بسیار بیشتر از مقدار امگا۳ در آن است. درمورد چربی امگا۶ و سالمبودن آن اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد، اما بهطور کلی بهنظر میرسد امگا۶ کمتر از امگا۳ مفید باشد. حتی برخی افراد براین باورند که امگا۶ مضر است و مصرف بیشازاندازهی آن سبب افزایش التهاب در بدن میشود.
بهطور معمول توصیه میشود که تاحدامکان، نسبت امگا۶ به امگا۳ در رژیمغذایی به نسبت یکبهیک وجود داشته باشد. مصرف ماهیهایی با میزان امگا۳ بالا (مانند سالمون) کمک میکند تا این نسبت در رژیمغذایی رعایت شود، اما درمورد ماهی تیلاپیا با میزان امگا۶ بسیار بالا بهاین نتیجه دست نخواهیم یافت.
درحقیقت بسیاری از کارشناسان براین باورند: بهمنظور کاهش خطر ابتلا به بیماریهای التهابی مانند بیماریهای قلبی، باید از مصرف تیلاپیا پرهیز کرد.